Ağız ve diş sağlığınız için diş taşlarının ciddi bir risk oluşturduğunu biliyor muydunuz? Çoğu zaman göremediğiniz, ancak hemen her insanda olan diş taşları, periyodik olarak temizlenmelidir. Peki, diş taşı temizliği nasıl yapılır? Fiyatı nedir? Evde diş taşı temizliği yapılabilir mi? Bu soruların cevaplarını ve diş taşı temizliği ile ilgili detayları sizler için derledik.
Diş Taşı (Tartar) Nedir?
Tüketilen gıdalar nedeniyle ağız içerisinde dental plak olarak isimlendirilen yumuşak eklentiler meydana gelir. Bu eklentiler başlangıçta yumuşak olmasına karşın zaman içerisinde sertleşmeye meyillidir. Eğer ağız temizliğine gerekli önemi vermiyorsanız, bunlar zaman içerisinde sertleşmeye başlayacaktır. Tükürükteki kalsiyumu da alan bu yapıya diş taşı denir.
Tartar olarak da isimlendirilen diş taşları, plak ve mineral birikimi nedeniyle oluşan yapılardır. Temizlenme süresi geciktikçe sertliği ciddi şekilde artar ve büyür. Hatta diş etlerinin dahi içine girebilir. Açık kahverengi veya sarının farklı tonlarında olabilir.
Diş Taşı Neden Olur?
Ağız içerisinde sindirime katkı veren farklı türde bakteriler vardır. Gıda parçacıkları, tüketilen bazı içeceklerin içinde maddeleri kullanan bu bakteriler, plak oluşumuna neden olur. Başlangıçta püre kıvamında ve yumuşak bir yapıdadır.
Düzenli olarak fırçalama yapılmadığında bu plaklar, tükürükte bulunan kalsiyum ve diğer mineralleri almaya başlar. Böylece sertleşirler ve adeta taşa dönüşürler. Dişlerin genellikle arka yüzeyinde oldukları için fark edilmeleri çok zordur. Ancak ön tarafta da olabilirler. Sertleştikten sonra bu yapılar fırçalama ile giderilemez. İşte bu noktada periodontoloji uzmanı tarafından diş taşı temizliği yapılması gerekir.
· Belirtileri Nelerdir?
Çok yoğun bir taş oluşumu yok ise genellikle dışarıdan bakıldığında bu durum fark edilmez. Ancak uzman hekimler, yaptıkları fiziki muayene ile taşları fark edebilir. Buna karşın dişlerdeki taş oluşumu, fark belirtiler ile kendisini belli eder.
Sağlıklı dişlere sahip olmanıza rağmen sürekli diş etleriniz kanıyor veya iltihaplanıyorsa, bu durumun nedeni diş taşları olabilir. Diğer belirtiler ise şunlardır:
- Ağrılı ve hassas diş etleri
- Fırçalarken veya diş ipi kullanılırken kanama meydana gelmesi
- Şişmiş ve kırmızı görünen diş etleri
Böyle durumları sık yaşıyorsanız, uzman bir hekime başvurmalısınız.
Diş Taşlarının Zararları
Diş taşları; çürüme, hassasiyet, iltihaplanma gibi ciddi sorunlara neden olur. Ayrıca fırçalama ve diş ipi kullanımı da ciddi anlamda zorlaştırır. Dolayısıyla genel ağız hijyeni de olumsuz olarak etkilenir.
Taşlar, oluştuktan sonra büyümeye devam eder. Büyüme yönüne bağlı olarak diş etlerini aşağıya doğru itebilir veya burada kanamaya neden olabilir. Bazen bu durum çok ileri seviyede yaşanır ve diş kaybıyla dahi sonuçlanabilir.
Diş Kanaması Nasıl Durdurulur isimli makalemizi incelemek için bağlantıyı kullanabilirsiniz.
Diş Taşı Temizliği Nasıl Yapılır?
Diş taşı temizliği, sadece uzman hekimler tarafından yapılabilir. Evde kullanabileceğiniz fırçalama gibi yöntemler ile taş haline gelen plaklardan kurtulmanız mümkün değildir.
Günümüzde taş temizliği için farklı yöntemler kullanılıyor. Taşların büyüklüğü, sıklığı ve dişlere ne ölçüde yapıştığına bağlı olarak uygun olan yöntemler tercih edilmelidir. Kullanılan yöntemlerden bazıları şu şekildedir:
· El Aletleri
Kaldıraç veya manivela etkisi oluşturmaya yarayan el aletleri ile etkili bir şekilde temizlik yapılabilir. Bu aletler kullanılarak kaldırma ve kazıma işlemi yapılır. Taşlar, pul şeklinde dökülür.
El aletleri kullanılarak yapılan işlem için bir miktar kuvvet uygulanır. Uygulanan kuvvet, hastalarda bir miktar rahatsızlık hissine neden olabilir. Ayrıca bazı hastaların diş etlerinde kanama meydana gelebilir.
· Ultrasonik Cihazlar
Diş eti temizliği için günümüzde kullanılan yöntemlerden birisi de ultrasonik cihazlardır. Kullanımı son derece kolay olan bu cihazlar, kısa sürede etkili sonuçlar verir. Cihazın ucu çok yüksek bir frekansta titreşir ve oluşan bu titreşim diş taşlarını parçalar. Titreşim ile aynı zamanda yüksek ısı da oluşur. Oluşan ısının yok edilmesi için aletin ucundan su da verilir.
Uygulanması kolay olan bu yöntem, hastalar için genellikle sorunsuzdur. Bir miktar kamaşma ve hassasiyet oluşabilir.
Ultrasonik cihazlar etkili bir çözüm sunar. Ancak sadece diş taşlarına uygulanmalıdır. Yanlış noktalara uygulandığında kalıcı hasarlara neden olabilir. Dolayısıyla hastaların deneyimli ve uzman doktorları tercih etmesi oldukça önemlidir.
Diş Taşı Temizliği Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Diş taşı temizliği sonrasında ağzınızda bir miktar hassasiyet oluşabilir. Birkaç saat boyunca bir şeyler yiyip içilmemelidir. Doktorunuz tarafından reçete edilen ilaç veya gargara var ise bunlar düzenli ve talimatlara uygun şekilde kullanılmalıdır.
Kullanılan temizleme yöntemi ve taş yoğunluğuna bağlı olarak kanama meydana gelebilir. Kanamaların durdurulması için ilgili bölgeye gazlı bez uygulanabilir veya ağız dışından soğuk kompres yapılabilir.
Doğru Bilinen Yanlışlar
Diş taşı temizliği ile ilgili bazı genel algılar bulunuyor. Bunların bir kısmı doğru iken, önemli kısmı ise yanlıştır. İnsanlar, o yanlış bilgiler nedeniyle bu önemli işlemi yaptırmıyor. Şimdi, doğru bilinen o yanlışlara geçelim:
- Diş taşı temizliğinden sonra daha fazla taş oluşur. (Bu düşünce yanlıştır, temizlik sonrasında düzenli bir şekilde dişlerinizi fırçalarsanız taş oluşmayacaktır. Ancak taşları temizletmezseniz, ciddi diş problemleri yaşayabilirsiniz.)
- Diş taşı temizliği, diş minesine zarar verir. (Eğer işlem uzman bir hekim tarafından sorunsuz olarak yapılırsa, dişlerin zarar görmesi gibi bir olumsuzluk yaşanması söz konusu dahi değildir.)
- Temizleme sonrasında dişler sallanmaya başlar. (Eğer yoğun bir şekilde taş oluşmuş ve oluşan taşlar diş etlerini aşağı itmişse böyle bir sorun meydana gelebilir. Bu şekilde sallanan dişler, diş etlerinin toparlanması ile düzelir.)
Diğer detaylar için şu kısa videoyu izleyebilirsiniz.
Diş Taşı Oluşmaması için Nelere Dikkat Edilmelidir?
Aslında taş oluşumunun önüne geçilmesi sanıldığı kadar zor ve karmaşık değil. Hatta ekstra bir işlem yapılması dahi gerekmez. Ağız hijyeni için gerekli olan işlemleri düzenli ve doğru şekilde yaptığınızda, taş oluşumu gibi bir sorun yaşamazsınız.
Diş taşı oluşmaması için yapılması gerekenler şunlardır:
· Dişlerinizi Düzenli Olarak Fırçalayın
Doğru bir fırça ve diş macunu kullanarak günde iki defa dişlerinizi fırçalayın. Böylece plak ve taş oluşumuna neden olan unsurları her gün temizlemiş olursunuz.
· Diş İpi Kullanın
Çok yaygın olmasa da ağız hijyeni için diş ipinin de kullanılması gerekir. Eczanelerde alacağınız özel bir iple dişlerinizin arasını temizleyin. Böylece burada biriken plakların ağız dışına atılmasını sağlamış olursunuz.
· Gargara Yapın
Ağız hijyeni için kullanılan gargaraların bazıları, plak ve tartar gibi istenmeyen maddelere de etki eder. Ancak gargaranın tek başına kullanılmaması ve etkili bir ağız hijyeni için fırça ve ipe ek olarak kullanılması gerektiği unutulmamalıdır.
· Meyve ve Sebze Tüketin
Meyve ve sebzeler, ağız içerisinde plak ve tartara neden olan bakterilerin atılmasına yardımcı olur.
Diş Taşı Temizliği Fiyatı 2022
Diş taşı temizliği fiyatı, her yıl Türk Diş Hekimleri Birliği tarafından belirlenmektedir. 2022 yılı için de bir süre önce fiyatlar belirlendi. Türk Diş hekimleri Birliği tarafından belirlenen diş taşı temizliği fiyatı şu şekildedir:
- 2022 Detartraj Fiyatları (Diş̧ Taşı Temizliği – Tek Çene): 385 TL (%8 KDV Dahil)
Burada yer alan fiyat, tek çene için geçerlidir. Eğer her iki çenede temizlenecek ise fiyat, sizin de tahmin edebileceğiniz gibi ikiye katlanacaktır.
Bazı özel klinikler, buradaki fiyatın çok daha üzerinde ücret talep edebiliyor. Dolayısıyla özel bir klinikte söz konusu işlemi yaptıracaksanız, öncelikle fiyat konusunda bilgi almanız yararlı olacaktır.
Burada verilen bilgiler tavsiye niteliğindedir. Doktor onayı ve tavsiyesi olmadan herhangi bir uygulama yapmanız, sağlığınız açısından riskli olacaktır.
Diş Taşı Temizliği Konusunda Merak Edilenler
Diş taşı temizliğini nasıl ücretsiz olarak yaptırabilirim?
Devlet üniversiteleri bünyesinde bulunan diş hekimliği fakültesi hastanelerinde ücretsiz olarak bu işlemi yaptırabilirsiniz. Ancak üniversitelerde ciddi bir yoğunluk olduğu için uzun süre sıra beklemeniz gerekebilir.
Evde diş temizliği yapılabilir mi?
Limonlu macun, ceviz suyu ve benzeri maddeler ile taşların temizlendiği iddia ediliyor. Ancak bunlar, çok küçük ve yeteri kadar sert olmayanlarda etkilidir. Eğer sertleşmiş taşlarınız var ise uzman bir hekime görünmeniz gerekiyor.
Diş temizliği ağrılı mı?
Genel olarak acısız bir işlemdir. Ancak kullanılan yönteme ve taşların büyüklüğüne bağlı olarak hastalar bir miktar ağrı/rahatsızlık duyabilir. Dayanılmayacak kadar yüksek değildir.
Diş temizliği sırasında dişlerim kanar mı?
Eğer çok yoğun ve büyük taşlar yok ise herhangi bir kanama olmaz. Ancak taşlar büyük ise kanama olabilir. Kanamalar kısa sürede durur.
